Văn Chương là gì? - Phan Kế Bính

Ta trông lên bầu trời: trăng sao vằng vặc, sông Ngân hà lấp lánh, lúc cầu vồng mọc, khi đám mây bay, bóng ráng chiều hôm, cơn mưa buổi sớm, làm cho vui mắt ta, gọi là văn chương của bầu trời.

Ta nhìn xem dưới đất, ngọn núi kia cao chót vót, khúc sông nọ chảy quanh co, chỗ rừng núi, nơi đầm lầy, cây cổ thụ um tùm, đám cỏ hoa sặc sỡ, nào thành nào quách, nào tháp nào chùa, nào đám đồn điền cây cối tốt tươi, nào chỗ thị thành lầu đài san sát, làm cho sướng mắt ta, gọi là văn chương của trái đất.

Ta xem trong sách, nghe các lời nghị luận của những bậc thánh hiền, xem các bài trước tác của các nhà văn sĩ, câu văn, giọng nói, khúc hát, điệu ca, êm như tiếng đàn tiếng địch, vang như tiếng sáo tiếng chuông, làm cho vui tai ta, sướng dạ ta, gọi là văn chương của loài người.
Văn là gì? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì? Chương là vẻ sáng. Lời nói của người ta tựa nhủ có vẻ đẹp vẻ sáng cho nên gọi là văn chương.

Phan Kế Bính