để lại sau lưng ...

tản mạn Nguyễn Hữu Dũng
để lại sau lưng là điều không hề dễ

1954 Nội tôi vào Nam, để tránh họa cộng sản. Bố tôi bấy giờ mới chỉ mười lăm thì đương nhiên tôi còn đâu đó trong hỗn mang trời đất. Là tôi chỉ nghe lại rằng Nội tôi đã ốm mãi cả năm trời vì buồn. Cơ ngơi không đồ sộ nhưng mồ hôi nước mắt bao đời, và cả mồ mả ông bà tổ tiên, bỏ lại sau lưng. Sau lưng đó kéo dài cho đến ngày Nội nhắm mắt xuôi tay. Mỗi lần nhớ, tôi lại thương Nội tôi nhiều. Chợt nghĩ, biết bao người đã bỏ lại sau lưng như thế? Tổ phụ và tổ mẫu, hai vị có buồn có ốm vì bỏ lại sau lưng những 50 người con khi mỗi người một ngả? Bỏ lại những yêu và những thương, những máu và những thịt da, và bỏ lại một gia sản chia lìa cho con cháu đời sau.

Ngày còn nhỏ, một trong những môn học tôi rất thích là Sử. Tôi học Sử say mê như muốn tìm lại những ngày xa xưa ấy. Và tôi cứ tưởng mình rành rẽ Sử lắm. Để rồi càng lớn tôi càng lẫn lộn. Tôi chợt nhận ra là mình đã không học Sử mà chỉ đọc Sử. Mỵ Châu đơn thuần bỏ lại sau lưng những chiếc lông ngỗng đẫm tình phu thê? Hay vì chút tình phu thê đó đã bỏ lại cả thành quách giang san?  Hưng Đạo Vương bỏ lại sau lưng những hiềm khích gia tộc để mưu đại sự, việc bỏ lại của người luôn được con cháu nhớ đến. vì nợ nước quên thù nhà Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn

Tiếc thay, con cháu đời nay, trong muôn điều bỏ lại, đã bỏ lại luôn cả nhân nghĩa.

Nhạc Việt không hiếm những bài hát hay, bất tử, nhưng tựu chung, đa phần là nhạc buồn, vì hát về những điều bỏ lại. Cả trong thơ văn cũng vậy, văn hóa Việt là văn hóa nặng về những điều bỏ lại.

Năm nay đào lại nở,
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ,
Hồn ở đâu bây giờ?

Ở đâu? Ở miền bỏ lại.

Tôi cũng bỏ lại nhiều thứ khi đến xứ này. Những con hẻm bên Ngoại, bên Nội. Những ngôi nhà tôi đã đi qua. Những ngôi trường, những dãy bàn học ... Không phải là nhiều, cũng chẳng phải to lớn gì, nhưng với tôi là bao la. Khi xưa tôi thường có những giấc mơ khi chìm vào giấc ngủ, tôi thấy thân tôi bay lên cao và ngôi nhà nhỏ dần phía dưới, bỏ lại. Giờ đây, tôi thấy mình như con ve sầu, cứ mỗi năm bỏ lại từng lớp vỏ bên đời.

Ai đó đã nói, và bạn tôi cũng đã nói, đời người là những chuyến đi, dù đi xa hay đi gần. Tôi cũng nghĩ thế. Chúng ta không thể không đi tới, bởi có muốn đứng lại cũng không thể! Nhưng đi về đâu thì không thể nói trước được vì ngoài sự hiểu biết. Đi nghỉ mát, đi chơi, là điều gần, tôi không nói đến. Tôi muốn nói đến tương lai, đến con đường phía trước mà mỗi chúng ta đi tới. Con đường đó không ai biết trước được. Và vì không biết trước được mà nó luôn mới, và ta luôn muốn khám phá.

Nhưng nếu để nói về điều gì đó, tôi thích nói về những gì được bỏ lại sau lưng khi lao lên phía trước.
Vì những điều bỏ lại sau lưng, chúng đã tạo nên một phần con người tôi.
Và bạn, bạn có điều gì để lại không?

----

From: Trang K Duong

Sent: Sunday, October 21, 2012 7:16 PM
Subject: Re: để lại sau lưng ...

Chà Dũng sâu sắc quá, mới thấy đôi khi mình vô tâm.

Trang ghét môn Sử từ nhỏ, rồi phải học Sử Mỹ, ghét Sử Mỹ, bởi vì môn Sử toàn bao gồm hoạn nạn của nhân loại. Trang không thích Sử vì nó thuộc về quá khứ. Trang không thích nghĩ về quá khứ, quay lại nhìn quá khứ. Ông bà nói không có quá khứ làm sao có tương lai. Quá khứ đối với Trang chỉ đủ để giúp cho mình đừng lập lại lỗi lầm.

Còn có nhiều thứ để lại lắm chứ: về vật chất, thì quên mang đi mấy cuốn tập nhạc, mấy bài vẽ, mấy cuốn lưu bút..  Về kỷ niệm, chắc là không, vì Trang mang nó theo, với mình trong đầu.